fbpx





    Böbrek Nakli Kliniği

    Farklı hastalıklar nedeniyle bobrek fonksiyonlarında bozulma gelişen kişilerde nefroloji hekimleri, meydana gelen böbrek hasarının durdurulabilmesi, mümkünse düzeltilmesi için maksimum çaba harcamaktadır. Amaç kişinin kendi böbreklerinin en uzun süre çalışmasını sağlamaktır. Tüm müdahalelere rağmen böbrek yetmezliği son aşamaya geldiğinde hastanın hayatta kalabilmesi için bir tedaviye ihtiyaç duyulur. Bugün için, mümkün olan tüm hastalarda, böbrek nakli en ideal tedavidir.

    Hastalıkla karşılaşılması durumunda her insanda ortaya çıkan ilk tepki sıklıkla tetkiklerde hata olduğu düşüncesiyle, tekrar tahlil yaptırma isteğidir. Sonuçlar aynı duruma işaret ettiğinde önce öfke ardından umutsuzluk ortaya çıkar. Bu zor süreçte sağlık çalışanlarının böbrek hasarının geri dönüşümsüz olduğundan emin olması son derece önemlidir. Bu noktada, yapılan muayene, tetkik, radyolojik inceleme sonuçları ve hastanın hikayesi hastalığın seyrini açık ve net olarak ortaya koymaktadır.

    Geri dönüşümsüz olarak böbrek fonksiyon kaybı yaşayan son dönem böbrek yetmezliği hastalarında böbrek nakline yönelik yapılacak değerlendirmeler iki aşamalıdır. Öncelikle hastanın nakil olmasına engel bir durum olup olmadığı araştırılır. Sistematik olarak tüm organ sistemleri değerlendirilir. Kalp ve damar sistemi sağlığı bu aşamada önemli bir değerlendirme alanıdır. Hastanın tüm yandaş hastalıkları, kan tetkikleri, radyolojik incelemeleri böbrek nakli olması ile ilişkili olarak değerlendirilir. Saptanan tüm ek problemlerin de tedavi edilebildiği bir plan yürütülür. Sonuçta böbrek nakli olmasında sakınca saptanmayan hastalar için vefat eden kişilerden yapılan organ bağışıyla elde edilecek böbreğin nakli ve canlı vericiden alınacak böbreğin nakli şeklinde iki alternatif mevcuttur.

     

    Kan Grubu ve Doku Uyumu

    Böbrek alıcısı ile böbrek vericisi arasında yapılacak değerlendirmede birincil önem kan grubu uyumudur. Bir kişiye kan verebiliyorsanız, böbrek de verebilirsiniz. Rh grubunun böbrek naklinde bir önemi yoktur. Yani, Rh negatif bir kişi Rh pozitif bir kişiye ya da tersi durumlarda böbrek verebilir. Kan grubu uyumu olmaması halinde çapraz nakil gündeme gelir. Bu nakil en az iki çiftin böbrek değişimi esasına dayanır.

    Kan grubu uyum esası aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

    Verici Alıcı
    A A veya AB
         B B veya AB
    0 A,B,AB veya 0
    AB AB

     

    • AB kan grubu tüm kan gruplarından böbrek nakli yapılabilir.
    • 0 (sıfır) grubu tüm kan gruplarına böbrek verebilir. 

     

    Doku Uyumsuzluğu Durumunda

    Doku uyumundan daha çok, doku uyumsuzluğunun olup olmadığı önemlidir. Vericiden alınan böbreğin doku grupları alıcı ve vericinin tek yumurta ikizleri olması dışında alıcıdan farklılık gösterir. Anne ve babadan alınan böbreklerin çocuklarına nakledilmesi halinde sıklıkla yarı yarıya doku benzerliği mevcuttur. Akraba olmayan karı koca arasında yapılan böbrek nakillerinde ise sıklıkla hiçbir doku benzerliği görülmez. Buna rağmen başarıyla böbrek nakli gerçekleştirilebilir. Asıl belirleyici olan hastaya nakledilecek böbreğin dokularına karşı, hastada önceden gelişmiş bir savunma olup olmadığıdır. Yapılan testler bu anlamda bir uyumsuzluk olup olmadığını araştırır. Bu testlerin sonucunun, “böbrek naklinin gerçekleşmesine uygun” olarak değerlendirilmesi; ameliyatta vericiden alınan böbreğin alıcıya nakledilmesi sonrasında, damarları açıldığında böbreğin bağışıklık sistemi açısından çalışmasına engel bir durum olmayacağı anlamına gelir.

    Ameliyat gerçekleştirildikten sonraki süreçte ömür boyu hastanın kendisine nakledilmiş böbreğin farklı bir kişiye ait olduğunu anlamaması ve organı reddetmemesi için ilaç tedavisi uygulanır. Bağışıklık baskılayıcı tedavi olarak adlandırılan bu tedavi, ameliyattan sonraki erken dönemde biraz daha yoğun, ilk 3 aydan sonra ise dozları ve sayıları azaltılarak uygulanır. Ancak ömür boyu devam edecek bir tedavidir. Alıcının veya vericinin viral hepatit hastası olması nakil için mutlak engel değildir. Gerekli kontroller, testler yapılarak ve koruma tedavileri düzenlenerek nakil gerçekleştirilebilir.

     

    Organ Reddi Gerçekleşmesi Durumunda Ne Olur?

    Hasta ve hekimlerin her şeyi uygun bir şekilde uyguladığı durumlarda dahi vücudun organı reddetmeye çalışması mümkündür. Bu durumun erken tespit edilmesi açısından, poliklinik kontrolleri son derece önemlidir.

    Hasta eğitiminde, poliklinik kontrolleri haricinde gerçekleşebilecek durum ve şikâyetler anlatılır ve olası durumlarda doktorlarına başvurması sağlanır. Bu durumlarda hastanın yatışı yapılarak organ reddine yönelik tedavi uygulanır. Organ reddi yaşayan hastaların pek çoğunda tedaviye yanıt alınır. Bu sırada nakledilen böbreğe biyopsi yapılması gerekebilir. Organ reddini en net olarak tarif eden yöntem olan biyopsinin sonucuna göre verilecek tedavi belirlenir. Bazı hastalarda da tedavi sonrası kontrol amacıyla biyopsi yapılır.Bu sayede uygulanan tedavinin etkinliği değerlendirilir.

    Bugüne kadar elde edilen deneyim göstermektedir ki, uygun hastalarda böbrek nakli hemodiyaliz veya periton diyalizi ile karşılaştırıldığında hastalara hem özgürlüklerini vermekte hem de yüksek yaşam kalitesi sunmaktadır. Risk değerlendirmesini doğru yapabilmek için böbrek naklinin alternatifi olan diyaliz yöntemlerinin risklerini değerlendirmek gerekir. Böbrek nakli olması mümkün olmayan hastalar için tek alternatif diyaliz tedavileri iken, diğer tüm hastalar için böbrek nakli altın standart tedavidir.

     

    Nakledilen Böbreğin Ömrü Ne Kadardır?

    Literatürde 30 yıldan uzun süre çalışmış nakil böbreği olduğu gibi, nakilden sonra ilk yıl içerisinde böbreğini kaybeden hastalar da bulunmaktadır. Canlı vericili böbrek nakli sonrası bildirilen başarı oranları yüzde 93-98 aralığındadır. Başarı oranlarının yüksek olması nedeniyle ‘böbrek nakli’ altın standart tedavi haline gelmiştir. Ancak unutulmamalıdır ki, sonuçta böbrek nakli de bir tedavi yöntemidir. Dolayısıyla yüzde 100 başarı vadeden bir tedavi değildir. Başarıyı belirleyen pek çok faktör mevcuttur. Hastanın genel sağlık durumu, sosyal alışkanlıkları (sigara, alkol), tedaviyi gerçekleştirecek ekibin deneyimi, hastanın tedavi sonrası ilaçlarını doktorlarının önerileri doğrultusunda saati saatine alması, poliklinik kontrollerine uyum göstermesi gibi pek çok faktör sonucu etkiler.

    Hiçbir sorun yaşamadan böbrek nakli sonrası uzun bir dönem geçiren bir hastanın doktorlarına danışmadan ilaçlarını kesmesi ile böbrek reddi gerçekleşebilmektedir. Bu nedenle böbrek nakline aday bir kişiye nakil sonrası ilaç kullanacağı, düzenli poliklinik kontrollerine geleceği ayrıntılı olarak anlatılır.

     

    Böbrek Nakline Hazırlık Ne Kadar Zaman Alır?

    Nakil süresi, böbrek alıcı ve verici adaylarının muayene ve tetkik sonuçlarına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Yandaş hastalık veya ileri tetkik gerektiren bulgular söz konusu olmadıkça hazırlıklar 3-4 iş gününde tamamlanabilmektedir. Böbrek nakli ameliyatla tamamlanan bir tedavi değildir. Ameliyatla başlar ve ömür boyu devam eder. Bu nedenle hazırlıklar tamamlanıncaya kadar geçen süreç kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Zira özellikle canlı vericili böbrek naklinde hedef en yüksek başarı oranının sağlanmasıdır.

     

    Böbrek Naklinde 'Çapraz Nakil' Nasıl Bir Tedavi Yöntemidir?

    Alıcı ve verici arasında kan grubu ya da doku uyumsuzluğu gibi nedenlerle böbrek nakli gerçekleştirilemediğinde benzer sorun yaşayan bir çift ile böbrek değişiminin gerçekleştirilmesidir.

    Yapılan verici ve alıcı ameliyatları, uygulanan tedavi aynıdır. Sadece verici değişimi söz konusudur. Bu nedenle çapraz nakilde böbrek vericilerinin yaşları birbirine yakın olmalıdır.

    Çapraz nakiller ikili üçlü çapraz şeklinde gerçekleştirilebilir.

     

    Organ Nakli Ekibinde Kimler Bulunur?

    Organ nakli, bu amaçla yapılanmış tam teşekküllü hastanelerde gerçekleştirilebilir. Ekibin merkezinde organ nakli cerrahı, nefroloji, immünoloji, anesteziyoloji, radyoloji uzmanları, hasta hazırlık birimi ve koordinasyon bulunmaktadır.

    Bununla birlikte tedavi süreci, kardiyoloji, enfeksiyon hastalıkları, göğüs hastalıkları, hematoloji bölümleri ve yoğun bakım ünitesi ile hastanenin tüm birimlerinin katkılarıyla tamamlanır.

    Kimler Böbrek Vericisi Olabilir?

    18 yaşını doldurmuş, kendi bedeni ile ilgili karar verebilecek akıl sağlığında olan herkes organ vericisi olabilir. Merkezimizde böbrek vericisi değerlendirirken ailede gönüllü olan kişilerin mümkün olduğunca daha ileri yaşta olanları ile tetkik sürecine başlamayı tercih ediyoruz. Gönüllü böbrek vericisinin tek olduğu durumları ise hastanın durumu doğrultusunda değerlendiriyoruz. Böbrek verici yaşı değerlendirmesinde kemik yaşı ile biyolojik yaş arasında ciddi farklılıklar olabilmektedir. Bazen 70 yaşında, kendisine iyi bakmış, zararlı sosyal alışkanlıklardan uzak durmuş bir kişi çok daha genç bir kişiden daha ideal bir verici adayı olabilmektedir. O nedenle belirleyici olan genel sağlık durumudur. Böbrek vericileri yapılan değerlendirmeler doğrultusunda tek böbrekle sağlıklı bir hayat sürebilecekleri ortaya konduğu için böbrek bağışı yapabilirler.

     

    Taburcu Olan Hastaların Evlerinde Nelere Dikkat Etmeleri Gerekir?

    Böbrek nakli olan hastalar sıklıkla enfeksiyon korkusu ile evi temizletme konusunda aşırı hassasiyet gösterir. Enfeksiyon kaynağı sıklıkla ellerimizdir. Evin steril hale getirilmesi hem imkansız hem de gereksizdir. Evde nezle,grip gibi bulaşması kolay viral hastalığı olan biri ile yakın temastan kaçınmaları, evin iyi havalandırılması, tuvalet kullanımı sonrası doğru el temizliği, havlularının ayrılması, sıvı sabun kullanımı yeterlidir. Maske kullanımı sadece iyi havalanmayan kalabalık ortamlarda faydalıdır. Açık havada maske kullanımına gerek yoktur. Hastanın taburculuk sonrası evinde ailesiyle birlikte yemek yemesinde, televizyon seyretmesinde sakınca yoktur.

    Hava şartları müsaade ettiği ölçüde hafif yürüyüşlerle egzersiz önerilir. Taburculuk sonrası ilk bir ay tek başına araba kullanılması önerilmez. Poliklinik kontrollerinde doktorunun bilgisi dahilinde gündelik yaşam faaliyetleri planlanır. Böbrek alıcı hastalarına taburculuk sonrası 3 ay rapor düzenlenir. 3 ayın sonunda hastanın durumuna göre işe başlamalarına müsaade edilir.

    Böbrek nakli ile amacımız hastalarımızı işlerine ve üretkenliklerine kavuşturmaktır.

    With kidney transplantation, our aim is to help our patients achieve their jobs and productivity.

    Sizler için hazırladığımız bilgilendirici video serimiz sayesinde doktorlarımızı tanıyın ve aklınızdaki tüm soruların cevaplarını bulun.

    İletişime Geç All Videos

    Get a Second Medical Opinion from Prof. Cüneyt Kayaalp, M.D

    Medicatürk focusing only on a seamless patient journey, helping patients on their travels from beginning to end.

    Randevu Al
    Medicaturk Healthcare Online عبر الانترنت В сети Інтернет ონლაინ რეჟიმში Pe net